Süveyda’da Ateşkes Kırılganlığını Koruyor: BBC Ekibinin Tanık Oldukları ve Bölgesel Etkileri

Suriye’nin güneyindeki Süveyda bölgesinde, Dürzi savaşçılar ve Bedevi milisler arasında yaşanan şiddetli çatışmaların ardından ilan edilen ateşkes, 22 Temmuz 2025 itibarıyla kırılganlığını koruyor. BBC ekibi, çatışmalarda yüzlerce kişinin hayatını kaybettiği bölgeye girmeden önceki son kontrol noktasında, sahadaki durumu yakından takip etti. Ateşkesin sürdüğü belirtilse de, bölgedeki gerginlik ve belirsizlik, olası yeni çatışmaların habercisi gibi duruyor.

[IMAGE:syria conflict]

Süveyda’da Yaşanan Çatışmaların Arka Planı

Süveyda, Suriye’nin güneybatısında, çoğunlukla Dürzi nüfusun yaşadığı bir bölgedir. Suriye iç savaşının başlamasıyla birlikte, bölge kısmen özerk bir yapıya kavuşmuş ve yerel silahlı gruplar tarafından yönetilmeye başlanmıştır. Ancak, farklı gruplar arasındaki rekabet, özellikle de kaynakların paylaşımı ve nüfuz alanları konusundaki anlaşmazlıklar, zaman zaman şiddetli çatışmalara yol açmaktadır. Bedevi milisler ile Dürzi savaşçılar arasındaki son çatışmaların da bu tür bir rekabetten kaynaklandığı düşünülmektedir.

Dürzi ve Bedevi Gruplar Arasındaki Gerilim

Dürzi ve Bedevi toplulukları arasındaki tarihsel gerilimler, Suriye iç savaşının tetiklediği otorite boşluğu ve ekonomik sıkıntılarla daha da derinleşmiştir. Bölgedeki su kaynakları, tarım arazileri ve ticaret yolları üzerindeki kontrol, gruplar arasındaki rekabeti körüklemiştir. Ayrıca, dış güçlerin bölgedeki farklı gruplara destek vermesi, çatışmaların daha karmaşık ve çözümsüz hale gelmesine neden olmuştur. Süveyda’daki son çatışmalar, bölgedeki istikrarsızlığın ve etnik-mezhepsel gerilimlerin ne kadar tehlikeli boyutlara ulaşabileceğini bir kez daha göstermiştir.

[IMAGE:middle east tensions]

BBC Ekibinin Süveyda’daki Gözlemleri

BBC ekibi, Süveyda’ya girmeden önceki son kontrol noktasında, bölgedeki atmosferin son derece gergin olduğunu ve insanların büyük bir endişe içinde olduğunu gözlemledi. Yerel kaynaklar, ateşkesin ilan edilmesine rağmen, her iki tarafın da olası bir çatışmaya hazırlık yaptığını ve bölgede silah seslerinin duyulmaya devam ettiğini bildirdi. BBC muhabirleri, yerel halkla yaptıkları görüşmelerde, insanların hem çatışmalardan hem de ekonomik sıkıntılardan dolayı büyük bir çaresizlik içinde olduğunu aktardı.

Ateşkesin Geleceği ve Olası Senaryolar

Süveyda’da ilan edilen ateşkesin ne kadar süreceği ve bölgedeki istikrarın sağlanıp sağlanamayacağı büyük bir belirsizlik içindedir. Ateşkesin kalıcı hale gelmesi için, öncelikle çatışan taraflar arasında güvenin yeniden tesis edilmesi ve temel sorunların çözülmesi gerekmektedir. Ancak, bölgedeki karmaşık siyasi ve ekonomik çıkarlar, bu sürecin önünde büyük engeller oluşturmaktadır. Olası bir senaryoda, ateşkesin bozulması ve çatışmaların yeniden başlaması, bölgedeki insani krizi daha da derinleştirebilir ve yeni bir göç dalgasına neden olabilir.

Çatışmaların Toplumsal ve Ekonomik Etkileri

Süveyda’da yaşanan çatışmalar, bölgedeki toplumsal dokuyu ve ekonomik yapıyı derinden etkilemiştir. Yüzlerce insanın hayatını kaybetmesi, binlerce kişinin yerinden olması ve altyapının tahrip olması, bölgedeki yaşam koşullarını son derece zorlaştırmıştır. Ayrıca, çatışmaların yarattığı güvensizlik ortamı, ekonomik faaliyetleri durma noktasına getirmiş ve işsizlik oranını artırmıştır. Birleşmiş Milletler verilerine göre, Süveyda’da yaşayan insanların yaklaşık %80’i insani yardıma ihtiyaç duymaktadır.

Bölgesel ve Uluslararası Aktörlerin Rolü

Suriye iç savaşında olduğu gibi, Süveyda’daki çatışmalarda da bölgesel ve uluslararası aktörlerin önemli bir rolü bulunmaktadır. Farklı ülkelerin bölgedeki farklı gruplara destek vermesi, çatışmaların daha uzun sürmesine ve çözümsüz hale gelmesine neden olmaktadır. Özellikle, İran’ın Şii milislere ve Suudi Arabistan’ın Sünni gruplara destek vermesi, mezhepsel gerilimleri körüklemektedir. Uluslararası toplumun, Süveyda’daki çatışmaları sona erdirmek ve bölgede kalıcı bir barış sağlamak için daha aktif bir rol oynaması gerekmektedir.

Türkiye’nin Süveyda’daki Duruma Yaklaşımı

Türkiye, Suriye iç savaşının başından beri, Suriye’deki istikrarın sağlanması ve insani yardım faaliyetlerinin yürütülmesi konusunda önemli bir rol oynamaktadır. Süveyda’daki çatışmalar da Türkiye tarafından yakından takip edilmekte ve bölgedeki insani krize çözüm bulmak için çeşitli girişimlerde bulunulmaktadır. Türkiye, hem uluslararası kuruluşlar aracılığıyla hem de doğrudan, Süveyda’daki ihtiyaç sahiplerine yardım ulaştırmakta ve bölgede kalıcı bir barışın sağlanması için diplomatik çabalarını sürdürmektedir. Türkiye Dışişleri Bakanlığı, Süveyda’daki çatışmaların sona ermesi ve bölgede istikrarın sağlanması için tüm taraflara itidal çağrısında bulunmuştur.

Geleceğe Yönelik Beklentiler ve Çözüm Önerileri

Süveyda’da kalıcı bir barışın sağlanması ve bölgedeki istikrarın yeniden tesis edilmesi için, öncelikle çatışan taraflar arasında diyalog ve uzlaşma sağlanması gerekmektedir. Bu süreçte, yerel liderlerin, sivil toplum kuruluşlarının ve dini temsilcilerin aktif rol oynaması büyük önem taşımaktadır. Ayrıca, ekonomik kalkınmanın desteklenmesi, işsizliğin azaltılması ve eğitim imkanlarının artırılması, bölgedeki toplumsal gerilimlerin azalmasına katkı sağlayacaktır. Uluslararası toplumun da bu sürece destek vermesi ve bölgeye yönelik insani yardım ve kalkınma projelerine kaynak ayırması gerekmektedir.

• Çatışan taraflar arasında diyalog ve uzlaşma sağlanmalı
• Yerel liderler ve sivil toplum kuruluşları aktif rol oynamalı
• Ekonomik kalkınma desteklenmeli
• Uluslararası toplum insani yardım ve kalkınma projelerine destek vermeli

[IMAGE:turkey humanitarian aid]

Sonuç: Süveyda’da Barış Umudu ve Zorluklar

Süveyda’da ilan edilen ateşkes, bölgede kalıcı bir barışın sağlanması için önemli bir fırsat sunmaktadır. Ancak, ateşkesin kırılganlığı ve bölgedeki karmaşık siyasi ve ekonomik çıkarlar, bu sürecin önünde büyük engeller oluşturmaktadır. Uluslararası toplumun, Türkiye’nin de dahil olduğu bölgesel aktörlerin ve yerel liderlerin ortak çabasıyla, Süveyda’da kalıcı bir barışın sağlanması ve bölgedeki insani krizin sona erdirilmesi mümkün olabilir. Aksi takdirde, bölgedeki şiddet sarmalı devam edecek ve Suriye’deki istikrarsızlık daha da derinleşecektir.

[IMAGE:peace dove]